در طول زندگی هر کدام از ما وسایل زیادی داریم که از آن‌ها استفاده می‌کنیم؛ اما از جزئیات ساخت آن‌ها خبر نداریم. مثلا هر روز با ماشین‌مان تردد می‌کنیم؛ اما دقیق نمی‌دانیم این خودرو چطور و طی چه مراحلی ساخته شده است. این در مورد باقی چیزها نیز صدق می‌کند. در خانه امن و گرم خود نشسته‌ایم؛ اما بسیاری از ما از چگونگی ساخت و ساز آن اطلاع خاصی نداریم. معمولا وقتی خانه‌ای را برای سکونت می‌خریم یا اجاره می‌کنیم که ساختمان کاملا ساخته شده است. اکثرا نمی‌دانیم یک زمین خالی و گچ و سیمان و میلگرد چطور به محلی برای سکونت تبدیل می‌شوند. شاید دانستن این جزئیات برای همه ضروری نباشد؛ اما اگر خودتان بخواهید برای ساخت خانه اقدام کنید، باید مراحل این کار را بدانید و با آگاهی پیش بروید. در این مطلب زومیلا با مراحل ساخت ساختمان به طور کامل آشنا خواهید شد.
اخذ مجوزهای لازم
در اولین مرحله از ساخت ساختمان باید پروانه ساخت و مجوزهای لازم را بگیرید. این در واقع بخش غیرعملیاتی است. فرآیند اخذ نقشه، پروانه ساخت و سایر مجوزهای موردنیاز به ترتیب زیر است:
- مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک و ارائه مدارک موردنیاز ملک و برگه تسویه حساب عوارض شهرداری
- بازدید از ملک و مشخص کردن تعداد طبقات مجاز برای ساخت، تطابق ملک با طرح‌های تفصیلی و شهری و همچنین مشخص کردن میزان عقب‌نشینی ملک
- ارائه دستور نقشه به سازنده
- طراحی نقشه معماری و رفع ایرادات احتمالی نقشه
- پرداخت عوارض
- تهیه مدارک پیش‌نویس
- صدور پروانه یا مجوز ساخت
پی‌گذاری و گودبرداری
پس از اخذ مجوزهای لازم پی‌گذاری اولین مرحله از مراحل ساخت ساختمان در بخش عملیاتی است. این مرحله باید به طور اصولی انجام شود تا احتمال خسارت دیدن مالک، کارگران و ساکنان خانه‌های مجاور به حداقل برسد. عملیات پی‌گذاری یا همان پی‌سازی برای استحکام بنیه ساختمان انجام می‌گیرد. برای عملیات پی‌گذاری باید در ابتدا عمل گودبرداری انجام بگیرد. در صورتی که ارتفاع ساختمانی که قرار است ساخته شود کم باشد گودبرداری به صورت سطحی انجام می‌گیرد. اما اگر قرار باشد ساختمان بزرگ و برج احداث شود، به گودبرداری عمیق نیاز می‌شود. در این مرحله از ساخت ساختمان گودبرداری را تا جایی ادامه می‌دهند که از نشست‌های احتمالی زمین مطمئن شوند و به اصطلاح به زمین بکر برسند.
در این رابطه بخوانید : مراحل قانونی اضافه کردن به طبقات ساختمان
تعریف گودبرداری
گودبرداری به برداشتن حجم زیادی خاک از زمین می‌گویند که در نتیجه حفره‌ای بسیار بزرگ به عمق حداقل نیم متر در سرتاسر زمین ایجاد می‌شود. به بیانی دیگر به از بین بردن برآمدگی‌ها و برجستگی‌های زمین به صورت عمیق یا نیمه‌عمیق گودبرداری گفته می‌شود.
آرماتوربندی برای مقاوم‌سازی بیش‌تر
یکی از مهم‌ترین مراحل ساخت، آرماتوربندی است. اگر این مرحله به درستی انجام نگیرد استحکام ساختمان مورد تهدید قرار می‌گیرد. در آرماتوربندی میلگردها و سایر محصولات فولادی به وسیله جوشکاری سرد یا بست فلزی کنار هم قرار داده می‌شوند تا استحکام کششی بتن افزایش یابد. همان‌طور که گفتیم آرماتوربندی مرحله بسیار حساسی است و با حداقل میزان خطا باید انجام شود در غیر این صورت ایمنی ساختمان با مشکل مواجه می‌شود.
قالب بندی یکی از مهم‌ترین مراحل ساخت ساختمان
قالب‌بندی هم مثل آرماتوربندی به مقاوم‌سازی ساختمان مربوط می‌شود. قالب‌بندی با قالب‌هایی از جنس‌های مختلف مانند چوبی، پلاستیکی، فلزی و… انجام می‌گیرد. البته در ایران برای قالب‌بندی اکثرا از قالب‌های چوبی استفاده می‌کنند. هدف از قالب‌بندی شکل دادن به بتن است. برای این که بتن‌ریزی انجام شود لازم است قبل از آن، اقداماتی صورت بگیرد. در واقع ابتدا بتن به حالت نرم بوده و برای این که فرو نپاشد از قالب‌ها استفاده می‌کنند تا بتن شکل خود را تا زمان سفت شدن حفظ کند و مقاومت آن بالا برود. در ضمن پیش از قالب‌بندی با روغن‌های مخصوص قالب‌ها را چرب می‌کنند تا قالب‌ها به بتن خیس نچسبند.
بتن ریزی
در مرحله بعدی از مراحل ساخت ساختمان پس از قالب‌بندی نوبت به بتن‌ریزی می‌رسد. بتن‌ریزی نیز یکی دیگر از مراحل مقاوم‌سازی است و باید با دقت بالایی انجام شود. بعد از بتن‌ریزی وقتی که بتن‌ها شکل گرفتند، قالب‌های قرارگرفته در مرحله قبل را جدا می‌کنند تا برای اجرای اسکلت آماده شوند.
در این رابطه بخوانید : پروانه ساختمان چیست و چه مراحلی دارد؟
اسکلت‌بندی ساختمان
برای ساخت اسکلت معمولا از اسکلت فلزی یا بتنی استفاده می‌شود. اسکلت فلزی گران‌تر از اسکلت بتنی است و به همین خاطر عده‌ای به اجرای اسکلت بتنی تمایل بیش‌تری دارند. در هر دو حالت روش کار به این صورت است که میلگردها و تیرآهن‌ها به پایه‌هایی که در مرحله مقاوم‌سازی ساخته شده‌اند، ثابت می‌شوند. در اجرای اسکلت ستون‌ها قبل از قسمت‌های دیگر ساخته می‌شوند. ستون‌ها باید با دقت به یکدیگر جوش داده شوند؛ زیرا هر گونه اشکال می‌تواند در استحکام کل اسکلت خلل ایجاد کند. در ضمن اولویت با ساخت ستون‌هایی است که بار بیش‌تری را تحمل می‌کنند، یعنی ستون‌های وسط مربع. بعد از آن به ساخت ستون‌های کناری و در گام بعدی ستون‌های گوشه می‌پردازند. بعد از ساخت ستون‌ها، راه‌پله و سپس طبقات ساختمان ساخته می‌شوند.
اجرای سقف
پس از اتمام اسکلت‌بندی، سقف ساختمان ساخته می‌شود که در اصطلاح به آن طاق‌زنی می‌گویند. در این مرحله از مراحل ساخت ساختمان سقف را تقسیم‌بندی کرده و به وسیله آجر پر می‌کنند. البته این روزها از مصالح دیگری هم استفاده می‌شود که عایق صدا و حرارت بوده و وزن سبک‌تری دارند.
در این رابطه بخوانید : نحوه پرداخت عوارض شهری ساختمان
دیوارچینی
دیوارچینی یکی از مراحل مهم در ساخت خانه است و پس از تکمیل سقف انجام می‌گیرد. مصالح دیوار باید با دقت انتخاب شود تا استحکام آن بالا باشد و هنگام بروز حوادثی مثل زلزله، آسیب‌ها و خسارات جبران‌ناپذیر به جا نماند. معمولا دیوارچینی با استفاده از آجر صورت می‌گیرد. اما روش‌های دیگری هم وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به استفاده از دیوار پیش‌ساخته عایق‌کاری‌شده اشاره کرد. در نهایت پس از اجرای سقف و دیوارچینی، برای استحکام بیش‌تر، بتن‌پاشی صورت می‌گیرد.
اجرای تاسیسات
در این مرحله اجرای تاسیسات صورت می‌گیرد که شامل مواردی مثل لوله‌کشی آب و برق و گاز می‌شود.
نصب چارچوب در و پنجره
گام بعدی در مراحل ساخت ساختمان نصب چارچوب برای درها و قاب برای پنجره‌هاست. درها به انواع چوبی، شیشه‌ای، پی‌وی‌سی و ضدسرقت تقسیم می‌شوند. پنجره‌ها نیز در انواع چوبی، آلومینیومی، آهنی، کامپوزیتی، پی‌وی‌سی، یوپی‌وی‌سی و آلوود موجودند که از میان آن‌ها می‌توان انتخاب کرد.
در این رابطه بخوانید : از معایب خانه های پیش ساخته چه می‌دانید؟
پوشش کف (کف‌سازی)
در این مرحله می‌توانید از بین گزینه‌های مختلف شامل سنگ، سرامیک، کاشی، پارکت، لمینت و… کفپوش موردنظرتان را انتخاب کنید.
گچ‌کاری
پس از اجرای پوشش کف، نوبت به گچ‌کاری می‌رسد. در این مرحله تمام دیوارها و سقف‌ها با گچ پوشانده می‌شوند، البته به جز قسمت‌هایی که کاشی شده‌اند. برای خشک شدن کامل گچ بین ۲ تا ۵ روز زمان لازم است. قبل از آن هرگز برای نصب کاغذ دیواری یا رنگ کردن اقدام نکنید.
اجرای نما
یکی دیگر از مراحل ساخت ساختمان که جزء مراحل پایانی محسوب می‌شود، اجرای نما است. انواع نما عبارت‌اند از: سنگی، شیشه‌ای، آجری، سیمانی، چوبی، کامپوزیت، بایرامیکس، سرامیکی، رومی و… شما نوع نما را انتخاب می‌‌کنید و مهندس معمار اجرا می‌کند.
اجرای دکوراسیون داخلی و فضای سبز
پس از اتمام نازک‌کاری اجرای دکوراسیون داخلی و فضای سبز صورت می‌گیرد که آخرین مرحله از مراحل ساخت ساختمان است. نصب کابینت، کمد دیواری، روشویی، آیفون، شوفاژ و… در این مرحله انجام می‌شود.
سخن پایانی
در این مقاله زومیلا صفر تا صد مراحل ساخت ساختمان را بررسی کردیم تا اگر می‌خواهید در زمین خود ساختمان بسازید، در این مورد اطلاعات کافی داشته باشید. با دانستن مراحل و داشتن اطلاعات مفید می‌توانید نسبت به ساخت خانه با فکری سازمان‌یافته اقدام کنید.
