ملایر دومین شهر بزرگ استان همدان است که در 70 کیلومتری جنوب شرقی مرکز استان واقع شده است. ملایر از ترکیب دو واژه «مال» و «آگر» تشکیل شده است و به معنای سرزمین آتش است. تعداد محله های قدیمی ملایر زیاد است. این شهرستان، طبیعت معتدل کوهستانی با زمستان‌هایی سرد و پر برف دارد. وجود روستاها و زمین‌های وسیع کشاورزی و باغ‌های حاصلخیز انگور و فاصله کمتر از 150 کیلومتر با سه مرکز استان و قرارگیری بر سر راه‌های مواصلاتی اصلی، همچنین گستردگی صنعت مبل و منبت در توسعه ملایر موثر بوده است. این شهرستان بزرگ‌ترین تولید کننده مبل در ایران و بزرگ‌ترین صادر کننده مبل و منسوجات چوبی به عراق و سایر کشورها است. به همین دلیل به عنوان شهر ملی مبل و منبت در لیست شهرهای صنایع دستی کشور ثبت شده است.
علل شکل گیری ملایر
از مهم‌ترین علل شکل گیری این شهرستان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شواهد نشان می‌دهد که حاکمان قاجار برای کنترل و تسلط بر منطقه‌ای که در میانه شهرهای همدان، نهاوند، تویسرکان و اراک فاقد یک مرکز شهری بوده است با توسعه شهر کنونی ملایر علاوه بر تسلط سیاسی و اجتماعی، از تولیدات دامی، کشاورزی و صنایع دستی منطقه به ویژه فرش هم استفاده نموده‌اند.
- موقعیت مناسب طبیعی و جغرافیایی موجب تداوم زیستگاهی و توسعه آن در دو سده اخیر شهر بوده است.
- یکی دیگر از دلایل پیدایش و شکل‌گیری شهر کنونی ملایر، قرارگیری ملایر بر سر راه‌های تجاری و کاروانی و عتبات عالیات بوده است.
محله های قدیمی ملایر
محله های قدیمی شهرستان ملایر شامل موارد زیر می‌شوند:
محله زندیه
زندیه نام محله‌ای است که در سال 1298 خورشیدی تاسیس شده است. این محله از جنوب به محله دراویش و از غرب به خیابان شهدا/شاهپور منتهی می‌شود. در گذشته قوم زند در زندیه ساکن بوده‌اند.
محله فراهانی‌ها
فراهانی نام یکی دیگر از محله های قدیمی ملایر است که از بن بست هاشمی تا چال خندق (پارک سجاد) را شامل می‌شود. از افراد سرشناس این محله می‌توان به محمد صادق فراهانی، احمد علی فراهانی، محمد حسین فراهانی و فردوس فراهانی (اولین بانوی مدرس قرآن ملایر) اشاره کرد. به علت حمایت از امیرکبیر، اهالی فراهان به این محله تبعید شدند.
این مطلب را از دست ندهید: آیا با جاهای دیدنی همدان آشنایی دارید؟
محله زوارآباد
محله زوارآباد، زورآباد یا عاشورا یکی دیگر از محله های ملایر است که در سال 1195 خورشیدی تاسیس شده است. زوارآباد در گذشته محل زندگی قشر مرفه بوده است. مسجد مهدوی جهت زوار در این محله ساخته شده است. این مسجد محراب ندارد و سبک آن تداوم دوران زندیه و صفویه است.
محله باغ شاه (عارف)
این محله در ابتدا متعلق به یکی از بیگلربیگی‌ها بود و بعدها به طبقات خاصی از جمله قصاب‌ها، کارگرها، حمال‌ها و کبوتربازها تعلق گرفت.
محله فرح آباد
فرح آباد در گذشته متعلق به ثروتمندانی معروف و سرشناس بوده است که عمارت‌هایی بزرگ و باشکوه داشته‌اند. موزه ملایر، منزل لطفعلیان و مصدق الممالک در این محله واقع شده‌اند.
محله دراویش
این محله از جنوب به خیابان شهید طلوعی، از غرب به خیابان همدان/شاهپور و از شمال به کوچه نظام وفا منتهی می‌شود.
محله سرچشمه
از آنجا که این محله در مظهر قنات احداث شده است به آن سرچشمه گفته می‌شود. اولین چاپارخانه (اداره پست)، ثبت احوال و اداره برق در این محله دایر شده‌اند. کوچه برق پایین محله سرچشمه معروف است که بعدها خیابان شهید طلوعی نامیده شد. مسجد حاج قاسم و حمام بلور ایمانی که سبک معماری تامل برانگیزی دارند در این محله قرار گرفته‌اند.
محله امامی‌ها
محله امامی‌ها در شرق محله دولت آباد کهنه قرار گرفته است که با یک گذر به شمال بازار شیخ الملوک وصل می‌شود.
محله دولت آباد نو
دولت آباد نو به محله رعیت‌ها نیز معروف بود، زیرا غالبا مردمانی رعیت پیشه آنجا سکونت داشتند که از سرکشه تا میدان طالقانی را شامل می‌شدند.
محله سوخته زار
یکی دیگر از محله های قدیمی ملایر محله سوخته زار است که از کوچه شهید رضا زنگنه تا بن بست هاشمی را شامل می‌شود.
محله کیقبادی
کیقبادی در شمال خیابان بروجرد (سیروس) قرا گرفته است و از شرق به بازار شیخ الملوک منتهی می‌شود. در محله کیقبادی طایفه‌های کتیرائی، معطر، فرهنگ، کلهر و رزم آرا ساکن بودند.
محله دولت آباد کهنه
دولت آباد کهنه فضای مسکونی بین خیابان امام رضا تا کوچه شهید رضا زنگنه را شامل می‌شود.
محله مفدآباد
محله مفدآباد یا امیر آباد از دبیرستان شریعتی تا کوچه آذر افرا را شامل می‌شود.
جاذبه‌های گردشگری ملایر
از مهم‌ترین جاذبه‌های ملایر همدان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
پارک سیفیه
پارک سیفیه یکی از قدیمی‌ترین پارک‌های ایران است که در دامنه کوه گرمه قرار گرفته است. طراحی این پارک به عهده ایتالیایی‌ها بوده است. معماری بناهای داخل پارک ایرانی است اما شکل کلی پارک مانند پارک‌های ایتالیا شبیه به صلیب و بیضی‌شکل است. در سال 1304 سیف‌الدوله یکی از نوه‌های فتحعلی شاه دستور ساخت این پارک را برای استفاده مردم صادر کرد. پارک سیفیه به دلیل داشتن درختان چنار کهن‌سال، آب‌و‌هوای مساعد و مکان‌هایی برای استراحت و تفریح یکی از بهترین جاذبه‌های گردشگری شهر ملایر است.
مینی ورلد ملایر
پس از کشورهای ژاپن، بلژیک و چین، مینی ورلد ملایر چهارمین مینی ورلد جهان و اولین مینی ورلد خاورمیانه است.
یخچال میر فتاح
یک بنای گنبدی است که با آجر و سنگ ساخته شده است و متعلق به دوران قاجاریه است. گنبد این یخچال 12 متر ارتفاع دارد و ضخامت دیوارهایش در بیشترین نقاط 92 سانتی متر است. این بنا در اثر بارش باران در فروردین 98 تخریب شد.
بام ملایر
بام ملایر نام یکی دیگر از جاذبه‌های دیدنی شهر است که وسعت آن 460 است. اهدافی که در ساخت این مجموعه بزرگ تفریحی و توریستی دنبال می‌شود به شرح زیر هستند:
- توسعه صنعت گردشگری، افزایش مدت اقامت گردشگران، افزایش اشتغال و درآمد سرانه شهروندان
- ایجاد زیر بناهای مناسب برای پر کردن اوقات فراغت و رفاه شهروندان، بهبود عبور و مرور شهری و راه‌های دسترسی به معابر اصلی شهر و کاهش ترافیک
- ایجاد فضاهای مناسبی را برای اقامت خانواده‌ها و گردشگران داخلی و خارجی
دریاچه کوثر ملایر
دریاچه کوثر ملایر یک دریاچه مصنوعی با مساحت تقریبی 2 هکتار است.
کاروانسرای شیخ الملوک
این کاروانسرا که قدیمی‌ترین کاروانسرای بازار ملایر است، در شمال غربی راسته اصلی بازار توسط شیخ الملوک ساخته شده است.
قیمت آپارتمان در ملایر
قیمت آپارتمان در ملایر نیز مانند سایر شهرهای ایران افزایش قیمت داشته است. قیمت هر متر مربع آپارتمان در این شهرستان با توجه به عوامل مختلف از جمله موقعیت قرارگیری، متراژ زمین، سال ساخت، مصالح بکار رفته و غیره متفاوت است. به طور میانگین قیمت هر متر مربع آپارتمان در ملایر از متری 6 میلیون تومان شروع شده و تا متری 13 میلیون تومان ادامه دارد. لازم به ذکر است که برخی از محله های قدیمی ملایر نیز در رنج قیمتی متوسط قرار دارند.
سخن پایانی
آنچه در این مطلب مطالعه کردید، معرفی محله های قدیمی ملایر و جاذبه‌های دیدنی این شهر بود. اگر قصد دارید از جدیدترین قیمت‌های خانه و آپارتمان در ملایر مطلع شوید می‌توانید به وب سایت زومیلا که سامانه جامع خرید و فروش املاک در ایران است مراجعه کنید.
