لوله یکی از مقاطع فولادی بسیار پرکاربرد است که در صنایع مختلف، به خصوص صنایع مادر و صنعت ساختمان از آن به وفور استفاده می‌شود. اهمیت این مقطع فولادی تا جایی است که به انتخاب دقیق آن در زمان خرید لوله بسیار توصیه می‌شود. برای آشنایی با اهمیت این محصول به یک مثال ساده اشاره می‌کنیم. همانطور که می‌دانید؛ یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر ساختمان، سیستم لوله‌کشی آن است. برای افزایش عمر این سیستم و جلوگیری از بروز مشکلات برای آن، باید تصمیمات درستی در زمان اجرای پروژه گرفته شود.
تصمیماتی مانند نوع لوله به کار رفته در ساختمان و شیوه اجرای این سیستم از جمله تصمیمات بسیار مهمی هستند که بی توجهی به آنها می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات فراوان برای لوله‌کشی ساختمان شود. در حال حاضر علاوه بر لوله فولادی، محصولات پی‌وی‌سی و پلی اتیلن نیز در بازار وجود دارد. اما کاربرد هر کدام از این لوله‌ها متفاوت است. در این مقاله می‌توانید با انواع لوله فولادی و کاربرد هر کدام آشنا شوید.
لوله‌های فولادی چه کاربردهایی دارند؟
لوله‌های فولادی، جزء پرکاربردترین مقاطع فولادی در صنعت ساختمان و صنایع بزرگ هستند که به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار، استحکام و پایداری عالی و دوام مثال زدنی در برابر گرما و عواملی مانند خوردگی نسبت به محصولات مشابه مانند لوله‌های پی‌وی‌سی و پلی اتیلن پیشنهاد بهتری برای استفاده در اجرای پروژه‌های لوله‌کشی محسوب می‌شوند. علاوه بر صنعت ساختمان که تقریبا پرمصرف‌ترین صنعت در زمینه استفاده از این محصول است؛ بیشتر سیستم‌های پایپینگ صنعتی نیز با استفاده از این نوع لوله اجرا می‌شوند.
برای خرید انواع لوله به صورت آنلاین و حضوری به آدرس زیر مراجعه فرمایید.
آنچه که بر روی قیمت این محصول و کاربردهای آن تاثیر می‌گذارد؛ فرآیند تولید و ترکیبات شیمیایی و مکانیکی است که در ساخت آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. همانطور که می‌دانید؛ در تولید لوله فولادی، مانند دیگر مقاطع فولادی، از ترکیبات و آلیاژهای گوناگونی استفاده می‌شود. بنابراین تغییر در ترکیب این آلیاژها، می‌تواند هم قیمت لوله فولادی و هم کاربرد آن را تغییر دهد. به بیان ساده‌تر، کاربرد این لوله‌ها ارتباط مستقیمی با ویژگی‌های فنی آنها دارد. اما با این وجود، از پایپینگ آب و فاضلاب، تولید و ساخت ماشین‌آلات و همچنین صنایع سنگین مانند نفت و گاز و پتروشیمی در کنار صنعت ساختمان می‌توان به عنوان اصلی‌ترین مصارف این محصول یاد کرد.
انواع لوله فولادی
به طور کلی 3 نوع لوله فولادی در بازار وجود دارد که از نظر شیوه ساخت، کاربرد، شکل ظاهری و جنس بدنه با یکدیگر متفاوت هستند. در ادامه بیشتر در مورد این محصولات و کاربرد هر کدام در صنایع مختلف توضیح می‌دهیم.
لوله مانیسمان یا لوله بدون درز
همانطور که از نام این محصول پیداست؛ لوله مانیسمان به لوله‌هایی گفته می‌شود که در بدنه آنها هیچگونه درزی و یا حتی جای جوشی وجود ندارد. این محصولات اولین بار توسط برادرانی با همین نام ساخته و روانه بازار شدند. بدون درز بودن و شرایط ویژه‌ای که روی بدنه این محصول حاکم است؛ لوله‌های مانیسمان را بسیار مستحکم‌تر از سایر محصولات مشابه ساخته است. به همین خاطر در صنایع حساس و سنگین مانند صنعت پتروشیمی، صنعت نفت و گاز و صنایع مشابه بیشتر از این نوع لوله فولادی استفاده می‌شود. این محصولات، به دلیل دارا بودن ویژگی‌های فنی خاص، در مقایسه با کالاهای مشابه از قیمت بالاتری نیز برخوردار هستند.
لوله‌های بدون درز با استفاده از روشی به نام نورد گرم و تحت فرآیند Extruding تولید می‌شوند. در این روش تولید، شمش‌های فولاد، تحت فشار و گرما و بدون برش تبدیل به پروفیل‌های تو خالی می‌شوند. با توجه به حساسیتی که این محصول دارد؛ برای تولید آن باید از استانداردهای خاص و متنوعی تبعیت کرد که بسته به کاربرد محصول، از آنها استفاده می‌شود. مهم‌ترین استانداردهای تولید لوله‌های فولادی بدون درز عبارتند از:
- استاندارد ASTM که شامل چند زیر مجموعه از جمله ASTM A216، ASTM A234، ASTM A53، ASTM A106 می‌شود و برای شیرآلات و اتصالات فولادی کاربرد دارند
- استاندارد ASME
- استاندارد API
- استاندارد din
- استاندارد ANSI
همانطور که در بالا نیز اشاره شد؛ لوله‌های مانیسمان با توجه به استاندارد به کار رفته در تولیدشان، کاربردهای متنوعی دارد. اما عموما به دلیل استحکام بالای این مدل از لوله، برای مصرف زیر از آن بیشتر استفاده می‌شود.
- اجرای خطوط فشار قوی
- صنعت غذا و دارو (بیشتر از نوع استیل آن در این صنایع استفاده می‌شود)
- راه‌اندازی خطوط هیدرولیک
- ساخت خطوط انتقال نفت و گاز
- ساخت مخازن تحت فشار
لوله سیاه یا لوله درزدار
به این لوله‌ها علاوه بر لوله درزدار لوله صنعتی نیز گفته می‌شود و بر خلاف لوله‌های مانیسمان با استفاده از ورق سیاه و روش نورد گرم تولید می‌شود. از آنجایی که در حین تولید، آهن به کار رفته در ورق اکسید شده و به رنگ سیاه درمی‌آید؛ به این لوله‌ها لوله‌های سیاه نیز گفته می‌شود. برای تولید این محصول، ابتدا با استفاده از روش نورد گرم، ورق به شکل پروفیل دایره‌ای در می‌آید. سپس دو لبه ورق گرد شده را با استفاده از روش جوشکاری به هم متصل می‌کنند. محل جوش در این محصول دقیقا همان درز لوله است. در مرحله آخر نیز با استفاده از دستگاه برش، لوله به قطعات مورد نظر برش می‌خورد. یکی از فاکتورهای اصلی در تعیین قیمت این مدل لوله، قیمت ورق سیاه در بازار است. نکته جالب در مورد این محصول، تست آن بعد از تولید با استفاده از یک فرآیند مخصوص است.
لوله‌های سیاه کاربردهای متنوعی دارند. اما معمولا به دلیل مقاومت بالای این محصولات در برابر حرارت، از آنها برای نصب سیستم‌های آتش‌نشانی و خطوط گاز شهری بیشتر استفاده می‌شود. در برخی از مواقع نیز برای لوله‌کشی آب غیر آشامیدنی نیز می‌توان به جای لوله گالوانیزه از این محصول استفاده کرد. به طور کلی، هر کجا که استفاده از لوله گالوانیزه ضروری نباشد؛ می‌توان از لوله سیاه یا همان لوله درزدار استفاده کرد. این محصول در مقایسه با لوله آهنی معمولی، درصد فولاد کمتری دارد و به همین خاطر در برابر خوردگی و رطوبت مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهد.
لوله گالوانیزه فولادی
این محصول که در بازار به آن لوله سفید نیز گفته می‌شود؛ حاوی پوششی از فلز روی است. این پوشش محافظ، از بدنه لوله در برابر خوردگی جلوگیری می‌کند. روش تولید لوله سفید کمی متمایزتر از روش تولید دیگر لوله‌های فولادی است. برای تولید این محصول ابتدا ورق فولادی از داخل قالبی عبور می‌کند تا تحت فشار به شکل لوله تو خالی در بیاید. بعد از گرد شدن ورق فولاد، لبه دو طرف ورق با استفاده از جوش به هم متصل می‌شود.
در مرحله بعدی تولید نیز برای جلوگیری از خوردگی لوله، روی آن را با یک لایه فلز روی گالوانیزه می‌پوشانند. این محصول بیشترین کاربرد را در ساخت و راه‌اندازی خطوط انتقال آب دارد. لوله‌های گالوانیزه موجود در بازار بر اساس کاربرد به دو دسته سبک و سنگین تقسیم می‌شوند. هر شاخه از این لوله‌ها معمولا 6 متر طول و 2.1 اینچ تا 8 اینچ قطر دارد. نکته بسیار مهم در مورد این نوع لوله این است که به دلیل آسیب‌پذیری در برابر اسید، نمی‌توان از آن برای اجرای پروژه‌های زیرزمینی استفاده کرد. هر ترکیب شیمیایی که باعث خوردگی چدن شود؛ می‌تواند مقاطع گالوانیزه را نیز دچار آسیب کند.
